İpekyolu Gazetesi

Fabrikanın kuruluş yeri olarak Nazilli’nin seçilmesi, Birinci Beş Yıllık Sanayi Plânı’nda gözetilen “Bir fabrikanın yeri; onun işleyebilmesi için muhtaç olacağı enerjinin ve kömürün, suyun ve amelenin en kolay, en iyi ve en ucuz olarak tedarik edilebileceği ve iptidai maddesiyle mamulatının en az masraf ve külfet ve fedakârlıkla nakil ve sevk olunabilmesi imkânlarının mevcut olduğu yerdir.” ilkesinin bir yansımasıdır. Başka bir ifadeyle fabrikanın Nazilli’de kurulması, Büyük Menderes nehrinin suladığı verimli toprakların ürünü olan pamuğu uzağa gitmeksizin yine aynı nehrin suyundan yararlanarak bölgeye yakın linyit kaynaklarının elektriğe dönüşmesi, bölgede yaşayan işgücünden de yararlanarak üretilecek basmanın İzmir-Aydın demiryolu vasıtasıyla pazara sevki anlamına gelir.Fabrikanın kurulmasından önce bölgede üretilen pamuğun daha iyi nitelik kazanması amacıyla pamuk ıslah istasyonu kurulur. İplik, dokuma ve basma kısımları olan fabrika, Sovyet kredisiyle inşa edilir. Kredinin geri ödemesinin narenciye ile yapılanmasında anlaşma sağlanır. Fabrikanın mimari plân ve teknik alt yapısı da Sovyetlerden temin edilir. Fabrikanın temeli Ekonomi Bakanı Celal Bayar tarafından 23 Ağustos 1935’te atılmıştır. 5 milyon liraya mal olması gereken tesis, sonradan yapılan eklemeler nedeniyle 7 milyon liraya mal olur. İnşasında Türk işçi ve mühendislerin yanı sıra 120 civarında Sovyet montör ve mühendisin de çalıştığı fabrika 28.236 iğ ve 3.189 ton iplik, 768 dokuma tezgahı, 23 milyon metre ham bez ve 4 adet basma makinası ile çalışır kapasiteye sahip olarak 9 Ekim 1937’de üretime başlamıştır. Atatürk’ün fabrikayı açışına tanıklık eden Şevket Süreyya Aydemir, fabrikayı ve açılış töreninde Atatürk’ün tutum ve sözlerini şu sözlerle anlatmıştır:“…Fabrikanın tam 480 büyük tezgâhının birer çökmüş dev gibi sıra sıra dizildikleri düz, geniş, tepeden ışıklarını alan aydınlık, temiz atölyeler, uzayıp gidiyordu. Herkes yerinde, herkes makinesinin başındaydı. Atatürk’ü her yeri gören, yerden yüksekçe bir platforma buyur ettiler. Burada fabrika; takımların, bölüklerin, taburların geçit resmi için sıralanıp yerlerini aldıkları bir karargâh meydanına benziyordu. Ve bir karargâh meydanı gibi burada da bir kumanda bekleniyordu. Kumanda duyulmadı ama Atatürk’ün arkasına duran müdürden sessiz bir işaret verildi. İşte o zaman bin başlı dev, korkunç bir kükreyiş, bir kuduruşla birden harekete geldi. Müdürün verdiği o işaretle bütün motorlar, tezgâhlar birden coşmuş kudurmuşlardı. Şimdi Menderes vadisi göklerine kadar vuran, Menderes’in kim bilir kaç defa duyduğu yersarsıntısı gürültülerini, yıldırım uğultularını andıran bir dünya titreyişi havaya dolduruyordu… Atatürk bunu herhalde beklemiyordu. Onu oraya çıkardıkları zaman, belki etrafı görmesini, belki fabrika halkına bir şeyler söylemesini istediklerini düşünmüş olabilirdi. Ama öyle olmayıp da, ayağının altındaki dünya ve etrafını saran hava böylesine birden harekete gelince, önce hatta biraz şaşaladı. Ne yapacağını bilemedi de denebilir. Önce biraz sarsıldı. Biraz etrafından bir şeyler sormak ister gibi yaptı. Ama işte o anda, belki kendi bile farkında olmadan ağzından şu kelimeler döküldü: ‘- İşte bu bir musikidir!’ Evet bu bir musiki idi. Devletin musikisi değil, tekniğin musikisi… İnsanoğlunun tabiatın üstündeki zaferinin musikisi… bu musiki yarın bütün Türkiye’ye yayılarak, yarınki Türkiye’nin eski Anadolu haraplığını yenişinin bir çığlığı gibi, bütün ovalarımızı, dağlarımızı, beldelerimizi doldurabilirdi. Yüzlerce ve yüzlerce fabrikanın, maden ocağının, santrallerin, dağ boyunca rüzgârlardan inleyen pilonların, cereyan nakil hatlarının musikisi… Evet neden olmasındı?…”

ABDULLAH MEMİŞ

Kapitalist Enformasyonun Pençesinde Bir Dünya

24.04.2024

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Umut ve Mutluluk

31.03.2024

Bugün mutluluktan dem vuralım. ...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Kapitalist Enformasyonun Pençesinde Bir Dünya

21.03.2024

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Van Emek Gençliğinden

21.02.2024

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Doğuda Artan İşsizlik: Kürt Gençleri Umutlarıyla Göç Ediyor

19.02.2024

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Türkiye’de Artan Hayvan Cinayetleri Toplumun Vicdanını Sarsıyor

14.02.2024

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

GAZZE’DE İNSANLIK SAVAŞI

15.01.2024

GAZZE’DE İNSANLIK SAVAŞ...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

TÜRKİYE CUMHURİYETİ VE HİLAFET

02.01.2024

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Van Gölünde İklim Krizi

30.12.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

VANDA ULAŞIM SORUNU

28.12.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Komşu’da İnsan Hak ihlalleri: İran

18.12.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Tohumdaki İnsan 2

30.11.2023

TOHUMDAKİ İNSAN KİMDİR?...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Öteki Turşular ( Etnosentrizm boyutuyla bakış )

18.11.2023

Ötek...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

VAN’DA ORGANİK TARIM

05.11.2023

Van Yüzü...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Üç Adımda Nasıl Kendim Olurum?

30.10.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Mutluluk

30.10.2023

Bugün mutluluktan dem vuralım. ...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

VAN GÖLÜ/DÜZELTME

30.10.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

TÜRKİYE DE KADIN CİNAYETLERİ RAPORU

30.09.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

TÜRKİYE’DE HAYVAN HAKKI İHLALLERİ

29.09.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

VAN GÖLÜNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ( Yetersiz kaynak nedeniyle düzenlemede )

29.09.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Keşke derken tüketilenler

31.08.2023

“Keşke…” ...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

Tohumdaki İnsan

31.08.2023

TOHUMDAKİ İNSAN KİMDİR?...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

HAYVAN DENEYİ Mİ YOKSA KIYIM MI?

25.08.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

ERKEKLİK ÜZERİNE

23.07.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

ÜÇ ADIMDA KENDİN OLMAK

23.07.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

TÜRKİYEDE HAYVAN HAKKI İHLALLERİ

14.07.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

TÜRKİYE’DE ÇOCUK İŞÇİ GERÇEĞİ

21.06.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

2023 DE TÜRKİYEDE KADIN CİNAYETLERİ

19.06.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

KIDS BRIDES/ÇOCUK GELİNLER

16.06.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

MUTLU BİR SİYASET

31.05.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

TÜRKİYE DE 28 MAYIS SEÇİMLERİNDEN 29 MAYISA

29.05.2023

TÜRKİYE DE 28 MAYIS SEÇİMLERİNDEN 29 MAYISA...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

TOHUMDAKİ İNSAN

26.05.2023

TOHUMDAKİ İNSAN KİMDİR?...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

ÇOCUK GELİNLER

28.04.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

YENİ BİR YAŞAM

28.04.2023

"Bak tam bitti derken yeşeren hayatlar var!"...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

YARADILIŞ VE TOPLUM

28.04.2023

Sevgili okuyucularım, ...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

BAŞARISIZ TOPLUM NASIL OLUŞUR?

31.03.2023

Öncelikle başarısız toplum ya da toplumlar yoktur! Başarıdan yoksun bırakılmış toplumlar vardır. Peki nasıl mı başarısızlaştırılır? Hadi gelin hep birlikte öğrenelim. ...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

BEDEN VE İNSAN

30.03.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

YAŞAMAK ÜZERİNE SPEKTRUM

27.03.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

NEFRETİMİZ NEDEN?

27.03.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

SİYASAL TOPLUM

28.02.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

(ARAŞTIRMA YAZISI) KİDS BRIDES

26.02.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

TEK YÜREK OLARAK SEVELİM

26.02.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

YALNIZ İNSANLAR

20.02.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

KEŞKELERDE KAYIPLAR

29.01.2023

...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

İNSAN DERKEN?

26.01.2023

İnsan,terim anlamıyla; Toplum hâlinde bir kültür çevresinde yaşayan, düşünme ve konuşma yeteneği olan, evreni bütün olarak kavrayabilen, bulguları sonucunda değiştirebilen ve biçimlendirebilen canlıHuy ve a...

Devamını Gör

ABDULLAH MEMİŞ

AYNADAKİ KATİLİM

20.01.2023

Bugün geçen bir haftanın son saatlerinin yorgun bir günü.Hafta boyunca sayısız ölüm, sayısız kadın,çocuk,hayvan cinayetine şahit olup suskunluğumuza gömüldük. Sanki yapacak hiçbir şeyimiz yok...

Devamını Gör